ÜNSÜZ DÜŞMESİNİN ZOR BULUNAN ÖRNEKLERİ
-ÜNSÜZ DÜŞMESİ-
1-En çok karşılaştığımız ve en kolay bulunan ünsüz düşmesi örnekleri:
K sesiz harfi ile biten bazı kelimelere -cık , -cik , -cek, - cak gibi küçültme ve sevgi belirten ekler gelirse kelimenin sonundaki –k ünsüzü düşer.
Uyarı: Bu ekler küçültme, azlık, acıma, sevgi, şefkat bildiren adlar yapar. Yani yapım ekleridir.
Örnekler:
Minik + cik > minicik
Ufak +cık > ufacık
tefek-cik, tefecik
Bebek +çik > bebecik
Yumuşak- cık >yumuşacık
Sıcak + cık > sıcacık
Büyük +cek > büyücek
Yaprak +çık > yapracık
Küçük +cük > küçücük
Çabuk + cak > çabucak
DİP NOT: - cık / -cik eki bazen eklendiği kelimeye yeni (kalıplaşmış) bir anlam katar. Bu gibi durumlarda kelime sonundaki - k sesi düşmez.
Ayrıntı bilgi: Yapım eki kalıplaşarak yeni bir kelime oluşturursa buna mücerret yapım eki denir.
Örnekler:
Kulak > kulakçık
Karın > karıncık
Kapak >
kapakçık
2- DİKKAT: Kelimelerin anlamlarına küçüklük, azlık, sevgi, acıma kavramları katan eklerden olan ve “-cık, -cik” eklerine göre kullanım alanı daha az olan “ -rak” eki de kelime sonundaki – k ünsüzünün düşmesine sebep olur
Örnekler:
ufak+rak > ufarak
küçük+rek
> küçürek
3- DİKKAT ZOR BULUNUR: Yine kelime sonundaki “ – k “ sesi "- l ve -msa" (isimden fiil yapma) eklerini alarak düşebilir.
Örnekler:
Yüksek - l > yükselmek
Alçak –l > alçalmak
Küçük - l > küçülmek
Ufak-l > ufalmak
Seyrek – l > seyrelmek
Küçük-mse
> küçümsemek.
4- DİKKAT ZOR BULUNUR: Dikkatinizi çekti mi? Şu ana kadar tüm durumlarda düşen başrol oyuncumuz “– k” harfiydi. Şimdi göreceğiniz ünsüz düşmesi örnekleri ise daha çok seçici sorularda karşınıza çıkacak örneklerdir.
Ad –daş → adaş
Gülüş –cük → gülücük
Öpüş –cük → öpücük
Kalk –dır → kaldır
Gel –
tir > getir
5-Ünsüz düşmesi bazen de bileşik sözcüklerin oluşumunda karşımıza çıkar.
Örnekler:
Rast - gelmek > rasgelmek
ast - teğmen > asteğmen
Üst – teğmen
→ üsteğmen
0 Yorumlar
Bana sormak istediğiniz bir şey var mı?