DİVAN EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULARI SON 15 YIL

DİVAN EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULARI

DİVAN EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULARI

Divan edebiyatı ile ilgili -AYT edebiyat sınavında yıllara göre- en çok 5 soru,  en az 3 soru sorulmuş. Bildiğiniz üzere 2018 yılından itibaren AYT edebiyat testinin soru sayısı, 56 sorudan 24 soruya düşürüldü. Buna rağmen Divan edebiyatı ile ilgili çıkan soru sayısında değişiklik olmadı. 

Son 5 yıldaki soru dağılımını gösteren tabloyu sizin için oluşturdum.👇

	2016	2017	2018	2019	2020
Divan Edebiyatı	4	4	5	3	4
Toplam soru sayısı	56	56	24	24	24

SON 15 YILDA  ÖSYM SINAVLARINDA ÇIKMIŞ

DİVAN EDEBİYATI SORULARI

Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak, onun erdemlerini, iyi yönlerini dile getirmek amacıyla yazılan şiirlere verilen addır. Ölen bir kişi için yazılan bu tür şiirlere divan edebiyatında ....., halk edebiyatındaysa.....denmiştir.

1.Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (2006-ÖSS)

A) mersiye - ilahi      

B) mesnevi - koşma

C) mevlit - koşma      

D) mevlit – ağıt    

E) mersiye - ağıt

 

 

Tam bir kaside çeşitli bölümlerden oluşur. Bunlardan biri,...

2. Yukarıda verilen bilgiye göre boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? (2007-ÖSS)

A) doğa güzelliklerinden söz eden nesib ya da teşbib bölümüdür.

B) asıl konuya giriş» sağlamak için yazılan giriz­gâh bölümüdür.

C) kasidenin sunulduğu kişinin özelliklerinin abartılı bir övgüyle anlatıldığı methiye bölümüdür.

D) şairin kendisini övdüğü dizelerden oluşan fahriye bölümüdür.

E) şairin adının da geçtiği tegazzül bölümüdür.

 

 

Kalbim yine üzgün seni andım da derinden,

Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!

Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden,

Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!

3. Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir? (2007-ÖSS)

 

A) Şarkı

B) Kaside

C) Terkib-i Bent

D)Kıta

E) Rubai

 

Bende Mecnûn’dan füzun âşıklık isti’dadı var
Âşık-ı sâdık benim Mecnûn’un ancak adı var

Kıl tefâhur kim senin hem var benim tek âşıkın
Leyli’nin Mecnûn’u Şîrîn’in eger Ferhâd’ı var

4. Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazılmış olabilir? (2010)
A) Muhammes
B) Şarkı
C) Rubai
D) Gazel
E) Mesnevî

Paylaşırsa dost paylaşırmış
İnsanın derdini, sevincini
Dost ümidiyle ortalığa düşmeye gör
Hangi kapıyı çalsam kimseler yok
Hangi omza dokunsam yabancı çıkar

5. Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki şiire anlamca en yakındır? (2010)

A) Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
    Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı

B) Hep seninçündür benim dünyâ cefâsın çektiğim
    Yoksa ömrüm varı sensiz neyleyim dünyâyı ben

C) Gülmek ol gonceye münâsibdir
     Ağlamak bu dil-i hazîne gerek

D) Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok
     Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârı

E) Bâğ-ı dehrin hem hazânın hem bahârın görmüşüz
    Biz neşâtın da gamın da rûzgârın görmüşüz

6.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, birlikte verilen nazım biçiminde yazılmış yapıtlarıyla ünlenmemiştir? (2011)

A)Fuzuli – Gazel

B)Nedim – Şarkı 

C)Baki – Mesnevi

D)Ziya Paşa – Terkibibent 

E)Nefi – Kaside

I. Sebk-i Hindî
II. Mahallîleşme Akımı
III. Süslü Nesir
7. Aşağıda verilen divan sanatçılarından hangisi yukarıdakilerden biriyle ilişkilendirilemez?(2011)
A)Nergisî B)Neşati C)Nedim D)Necati E)Enderunlu Vasıf

I.  Heşt Behişt
II. Sefaretname-i Fransa
III. Mecalisü’n Nefais
IV. Tezkiretü’ş Şuara
V. Makalat
8. Yukarıda verilenlerden hangileri aynı yazınsal türe ait yapıtlardır? (2011)
A)I.,II.,III.                B)I.,III.,IV.
C)II.,III.,V.              D)II.,IV.,V.
E)III.,IV.,V.

I. Gülşehrî
II. Nefi
III. Şeyh Galip
IV. Fuzuli
9. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi yukarıda verilen sanatçılardan birine ait değildir? (2011)
A)Siham-ı Kaza 
B)Mantıku’t Tayr
C)Hayriyye 
D)Hüsn-ü Aşk 
E)Şikayetname

10. Nesir sözcüğü, “yaymak, saçmak, dağıtmak” demektir. Bugün “düzyazı” terimiyle karşılanmaya çalışılmaktadır, nesir yazarlarına eskiden “nâsir” denirdi.
Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nâsirlerinden değildir? (2012)
A)Lâtifî
B)Sinan Paşa
C)Gülşehrî
D)Nergisî
E)Naima

11.Bir kişiyi, bir durumu veya olayı yermeye, toplumun aksayan yönlerini göstermeye yönelik şiirler yazan Nef’i, aşağıdaki şiir türlerinin hangisiyle ilişkilendirilebilir? (2012)
A)Didaktik
B)Satirik
C)Pastoral
D)Epik
E)Lirik

12.Divan edebiyatı sanatçıları ve yaşadığı yüzyıllarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2012)
A)Sultan Veled ─ 13. yüzyıl
B)Âşık Paşa ─ 14. yüzyıl
C)Şeyhî─ 15. yüzyıl
D)Fuzuli ─ 16. yüzyıl
E)Nedim ─ 17. Yüzyıl

13. Aşağıdaki dizelerden hangisinin ötekilerden farklı bir gelenek içinde yazıldığı düşünülebilir? (2012)

A)Bir uykuyu cananla beraber uyuyanlar
Ömrün bütün ikbalini vuslatta duyanlar 

B)Ellerin var beyaz güller gibi küçücük
Mutlak kalbin tomurcuklardan pembe 

C)Şimdi çocukluğun çatısı kalktı ya üstümüzden
Yağmurun da eski tadı yok bu yüzden 

D)O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör
Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör 

E)Sen benim üstüne titrediğim güzel ve yeni
Saatim kadar saadetimin göz bebeği zamansın

 

14. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? (2013)
A) Türk edebiyatındaki ilk şairler tezkiresi, Ali Şir Nevayi’nin XV. yüzyılın sonlarına doğru Çağatay Türkçesiyle yazdığı Mecalisü’n Nefais’tir. 
B) Garibname adlı büyük mesnevisiyle tanınan Âşık Paşa, devrinin önemli düşünürlerinden biridir. 
C) Divan sahibi olan Ahmedî’nin en iyi bilinen eserlerinden biri de İskendername’dir. 
D) Şeyhî’nin başlıca edebî eserleri; Hüsrev ü Şirin, Divan ve Harname’dir. 
E) Gülşehrî’nin Çengname adlı eseri, hem dil hem de üslup yönünden devrinin önemli eserlerinden biridir.

15. I. Beng ü Bade 
II. Leylâ vü Mecnun
III. Şikâyetname
IV. Rind ü Zahid
V. Şah u Geda
VI. Hadikatü’s-süeda
Yukarıda verilen eserlerden hangileri türü bakımından diğerlerinden farklıdır? (2013)
A)I. ve II. B)I. ve VI. C)III. ve VI. D)IV. ve V. E)V. ve VI.

16.Aşağıdakilerden hangisi, divan şiiriyle halk şiirinin birbirine yaklaştığının göstergelerinden biri değildir? (2013)
A)Nedim ve Şeyh Galip’in hece vezni ile şiir yazması
B)Gevherî’nin aruz vezniyle şiirler kaleme alması
C)Bazı halk şairlerinin divan tertip etmesi
D)Halk ve divan şairlerinin mahlas kullanması
E)Benzer mazmunların kullanılması

17. I. Beş mesneviden oluşan eserlerin genel adı
II. Divan edebiyatında ünlü kişilerin biyografilerini ve sanatçı kişiliklerini anlatıp çalışmalarını örneklendiren eserler
III. Halk edebiyatındaki mâniye benzeyen, aruzun “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbıyla yazılan nazım biçimi
IV. Uzun okunması gereken bir heceyi vezin gereği kısa okuma
V. Kasidelerde methiye bölümlerine geçişi sağlayan beyit
Divan edebiyatı ile ilgili aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? (2013)
A) Hamse
B)Girizgâh
C)Tuyuğ
D)Tezkire
E)İmale

18. Aşağıda ayraç içinde verilen terimlerden hangisi, birlikte verildiği açıklamaya uygun değildir? (2013)
A)Uyaklı beyit (Musarra)
B)Gazel ve kasidelerde ilk beyit (Matla)
C)Bir gazelin en güzel beyti (Şah beyit)
D)Özlü ve güzel anlamlı beyit (Taç beyit)
E)Gazellerde şairin adının geçtiği beyit (Mahlas beyti)

 

19. Her sanatçı önceleri başkalarını taklit eder. Fakat sonra gerek dünya görüşü gerekse sanat gücüyle kendine özgü bir üsluba kavuşur ve taklitten kurtulur.
Bu parçada dile getirilenler divan şairi açısından değerlendirildiğinde aşağıdaki kavramlardan hangisi, divan şairinin “taklit” dönemi için kullanılabilecek bir kavramdır? (2013)
A)Nazire         B)Tercüme         C)Caize         D)Şerh         E)Haşiye

20. Divan şiirinde en çok kullanılan nazım şekli gazeldir. Bu nazım şekli daha çok “aşk” kavramıyla özdeşleşmiş olsa da “hikmet, tasavvuf, rintlik, neşe” gibi pek çok temayı dile getirmede de kullanılmıştır.
Buna göre, aşağıdaki beyitlerin hangisinde âşıkane duygu ve düşüncelerin dile getirildiği söylenemez? (2014)

A)Ol gün kanı ki gün gibi sûzân idim sana 
   Olsan revân sâye-i bîcân idim sana 

B)Ey Necâtî yürü sabreyle elinden ne gelir 
   Hûblar cevr ü cefâyı kime öğretmediler

C) Gözü meyhâne-i nâz ü kaşı mihrâb-ı niyâz 
    Yaraşır her ne kadar etse niyâz ehline nâz 

D)Gül istedim diken oldu yârim ne çâre kılam 
   Meger libâs-ı hayâtımı pâre pâre kılam 

E)El verse safâ fırsatı fevt eyleme bir dem 
   Dünyâ ona değmez ki cefâsın çeke âdem

 

 

 

21. Meded meded bu cihânın yıkıldı bir yanı 
      Ecel Celâlileri aldı Mustafâ Hân’ı 

     Tolundı mihr-i cemâli bozıldı erkânı 
     Vebâle koydular âl ile Âl-i Osmânı

Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Mustafa’nın öldürülmesini anlatan ve yukarıda ilk iki beyti verilen mersiye, divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen özelliklerden hangisiyle örtüşmemektedir? (2014)
A)Sosyal konulardan uzak durması
B)Belli mazmunlara yer vermesi
C)Aruz veznini kullanması
D)Sanatlı bir dille yazılması
E)Belirli nazım şekillerini kullanması

22. —- Lale Devri’nin İstanbul’unu yansıtan şiirlerinde dış dünyadan aldıklarını; duyduğu, gözlemlediği gibi aktarmaya çalışır. Gazel ve kasidelerinin yanında —- nazım biçimini tercih etmesi; yaşama sevincini içinde duyan, hor görülen geçici dünya zevklerini tatmayı amaçlayan bir yaradılışın doğal sonucudur. 
Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2014)
A)Baki – murabba 
B)Fuzuli – mesnevi 
C)Şeyh Galip – şarkı 
D)Nedim – şarkı 
E)Nefî – mesnevi

23.Tezkire ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (2014)
A)Dönemin şairlerinin biyografisine yer verilir. 
B)Şairlerin şiirlerinden örneklere rastlamak mümkündür. 
C)Yer yer şiirle ilgili eleştiriler veya değerlendirmeler yapılır. 
D)Birbirinin tekrarı mahiyetinde bilgiler bulunabilmektedir. 
E)Şairlerin kendi şiirleriyle ilgili değerlendirmeleri geniş olarak yer alır.

 

Çağdaşlarına göre zarif bir dile, zengin bir hayale, canlı bir tasvir yeteneğine sahip olan ----, her yönüyle büyük bir şairdir. İslami ilimlere ve Acem edebiyatına tam olarak vakıf olduğu bazen çok sanatlı olan kasidelerinden anlaşılır. Edebiyatımızdaki yergi türünün şaheserlerinden birini ortaya koyan şair; II. Murat’a sunduğu, “öküzlerdeki boynuza sahip olmayı uman bir eşeğin kulağından ve kuyruğundan olması” ana fikrini işlediği, mesnevi nazım biçimini kullandığı sembolik tarzdaki eseriyle ünlüdür.
24.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2015)
A)Neşatî
B)Nailî
C)Ahmet Paşa
D)Şeyhî
E)Fuzûlî

XVII. yüzyılda sanatlı nesrin en önemli temsilcilerinden biri olan yazar, ilk defa mensur hamse oluşturmuş; XV. yüzyılda temelleri atılmış olan süslü nesre yeni bir boyut kazandırmıştır. Sanat ve maharet göstermek amacıyla o döneme kadar kullanılmamış Arapça ve Farsça kelimelere yer vermiş, zincirleme tamlamalar ve uzun cümlelerle özgün bir üslup geliştirmiştir.
25.Bu parçada kendisinden söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (2015)
A)Veysî
B)Nergisî
C)Katip Çelebi
D)Nâbî
E)Sinan Paşa

I. Özünde genellikle “övgü”ye yer verilen divan edebiyatı nazım şekli
II. 5-15 beyit arasında değişen, ilk beytinin dizeleri birbiriyle, sonraki beyitlerin ikinci dizeleri birinci beyitle uyaklı, genellikle lirik bir eda ile söylenen nazım biçimi
III. Aruz vezninin kısa kalıplarıyla değişik konularda yazılan, her beyti kendi içinde kafiyeli uzun manzum eser
IV. Aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılan ve mısra ortalarında iç kafiyesi bulunan gazeller
26.Aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? (2014)

A) Musammat B) Kaside C)Muhammes D)Mesnevi E)Gazel

---- şiirlerinde en çok dikkat çeken mekânlardan biri Sa’dâbâd’dır. Büyük ve görkemli bir alanı ifade eden Sa’dâbâd; su kanalı, köşkler, saray, mesire alanı ve kamelyalarıyla şairin hayal dünyasını süsleyen bir tablo şeklinde sunulmuştur.
27.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2015)
A) Bağdatlı Rûhî’nin
B)Bâkî’nin
C)Nedîm’in
D)Şeyh Galip’in
E)Nef’î’nin

Evet, tarz-ı kadîm-i şi’ri bozduk, herc ü merc ettik,
Nedir şi’r-i hakiki safha-i irfâna derc ettik

28. Bu manzumede geçen “tarz-ı kadîm” ifadesiyle belirtilen şiir anlayışı aşağıdakilerden hangisidir? (2015)
A)Divan şiiri
B)Tanzimat Dönemi şiiri
C)Halk şiiri
D)İslamiyet’ten önceki Türk şiiri
E)Servetifünun Dönemi şiiri

29.Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen terimle uyuşmamaktadır? (2015)
A)Din uğruna yapılan savaşları konu alan eserler (Gazavatnâme)
B)Sanatlı bir dille yazılmış düzyazıların ve mektupların bir araya toplandığı eserler (Münşeat)
C)Elçi olarak bir ülkeye gönderilen kişilerin elçilikleri sırasındaki gözlemlerini dile getirdikleri eserler (Sefaretnâme)
D)Herhangi bir manzumeyi alaycı bir şekilde taklit etmek için oluşturulmuş eserler (Tehzil)
E)Bir şehrin güzelliklerinin sanatkârane bir biçimde dile getirildiği eserler (Surnâme)




I. Bahariyye – Pastoral şiir
II. Nasihatname – Lirik şiir
III. Gazavatname – Epik şiir
IV. Menakıbname – Satirik şiir
30.Yukarıda numaralanmış tür eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır? (2016)

A)I. ve II. B)I. ve III. C)II. ve III. D)II. ve IV. E)II. ve IV.

Türk nesri, ---- ile edebî bir kimlik kazanmıştır. Divan edebiyatının özenli hatta bir çeşit süslü nesrinin ilk büyük sanatkârı odur. Fars edebiyatının seçili cümlelerini ve mecazlı anlatımını benimsemiş olan sanatçı, bir bakıma klasik nesrin temelini attığı dinî-tasavvufi içerikli ---- adlı eserinin ön sözünde, eseri güzel görünsün diye bu tür söz sanatlarına yöneldiğini belirtmiştir. Eserin dili süslü ve özenli olsa da devrine göre anlaşılabilir biçimdedir.
31.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2016)
A)Âşık Paşa – Garibnâme

B)Nergisî – Nihâlistan

C)Sinan Paşa – Tazarrunâme

D)Veysî – Hâbname

E)Evliya Çelebi – Seyahatnâme

Türk edebiyatında gerçek anlamda ilk mizahi ürünler; masallar, fıkralar ve seyirlik oyunlardır. Divan edebiyatında bir kimseyi yermek, olumsuz bir gidişatı eleştirmek amacıyla yazılan hicviyeler de bir çeşit mizah ürünüydü. Bu tür metinlerde abartılı bir dil kullanılır ve hicvedilen kişi âdeta yerin dibine geçirilmeye çalışılırdı. ----, bu bağlamda akla gelen ilk örneklerden biridir.
32.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? (2016)
A)Nâbî’nin Hayriyye’si

B)Şeyhî’nin Harnâme’si

C)Nef’î’nin Siham-ı Kaza’sı

D)Bağdatlı Rûhî’nin Terkib-i Bend’i

E)Fuzûli’nin Şikâyetnâme’si

----; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlenceyi gerçekçi bir üslupla dile getirmiştir. O, ---- gibi üzüntü ve acılarını tasavvufi kavramlardan hareketle sembolik bir dille yansıtan yanık bir âşık değil neşeli bir kişiliktir.
33.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2016)
A)Hoca Dehhani – Nesimi
B)Nedîm – Fuzûli
C)Bâkî – Hayali
D)Zâtî – Şeyhülislam Yahya
E)Bağdatlı Rûhî – Şeyh Galip

Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:

I.  Ne denlü ağlasa zâr olsa âşık
    Açılsa gülse gül-zâr olsa dilber

II. Cefâyı az kılsa Hayretî’ye
    Sözüm bu kim vefâ-dâr olsa dilber

III. Öpülse yâr ile yâr olsa dilber
     Koculsa râm-ı dil-dâr olsa dilber

34. Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (2018)

A)I - III - II 

B)II - I - III 

C)II - III - I

D)III - II - I 

E)III - I - II

 

Her beyti başlı başına bağımsız bir şiir olmakla birlikte bütün beyitleri arasında bir duygu ve düşünce birliği bulunan şiirlere Divan edebiyatında ---- denir. Örneğin Fuzûlî’nin gerek Divan’ında gerekse ---- mesnevisinde bu türden şiirlerin sayısı oldukça fazladır.
35. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2018)

A)yek-ahenk gazel - Leyla vü Mecnun
B)rindane gazel - Şikâyetname
C)âşıkane gazel - Rind ü Zâhid
D)yek-avaz gazel - Hadîkatü’s-Süeda
E)beytü’l gazel - Beng ü Bade 

“Kuşların dili” anlamına gelen ve mesnevi nazım şeklinde yazılmış olan ---- adlı eser, İranlı şair Feridüddin Attar tarafından kaleme alınmıştır. İçinde tasavvufi hikâyeler bulunan eserin Türkçe uyarlaması, yazıldığı dönemin dil özelliklerini göstermesi bakımından oldukça önemlidir.
36. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2018)

A)Makâlât     B)Garibnâme     C)Mantıku’t-Tayr     D)Dânişmendnâme     E)Atebetü’l-Hakâyık

 

XVIII. yüzyılda yaşamış Klasik Türk edebiyatı şairidir. Sebki Hindi'nin önemli temsilcileri arasında gösterilir. Genç yaşta divan sahibi olmuştur. Divan şiiri geleneğinin son büyük temsilcilerinden biri olarak gösterilir. Mesnevi yazma gücünü alegorik bir eser olan Hüsn-ü Aşk ile ispat etmiştir.
37. Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? (2018)

A) Nabî       B)Nedim      C) Şeyh Galip      D)Şeyhülislam Yahya       E) Hayali

Gözle konşu hakkını dinle beni

İster isen Hak seve dâ’im seni

Kırma gönlün hoş geçin mü’min isen
Dü cihânda olmak istersen esen

Konşusunu kim ederse bî-huzûr
Dü cihânda Hak anı ede kusûr

38. İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir? (2018)

A)Surnâme         B)Pendnâme         C)Kıyafetnâme         D)Seyahatnâme         E)Gazavatnâme 

     

Yazar         —      Yüzyıl       —       Eser 

   I              —     14. yüzyıl   —        İskendername 

Nâbî           —         II            —        Hayrâbâd 

Şeyh Gâlip —    18. yüzyıl    —            III 

39. Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2019)
A) (I) Âşık Paşa (II) 15. yüzyıl (III) Ferhad u Şîrîn 
B) (I) Zâtî (II) 16. yüzyıl (III) Hadîkatü’s-Süedâ 
C) (I) Ahmedî (II) 17. yüzyıl (III) Hüsn ü Aşk 
D) (I) Ahmed Paşa (II) 18. yüzyıl (III) Hüsn ü Aşk 
E) (I) Hayretî (II) 17. yüzyıl (III) Çengnâme 

 

Gündelik yaşamın önemli bir parçası olan mutfak kültürü, divan şiirine de yansımıştır. Osmanlı mutfağının zenginliğini yansıtan baklava, güllaç, işkembe çorbası, biryan, musakka, yahni gibi geleneksel yemekler ve tatlılar, divan şairlerinin hayal dünyasında çeşitli anlamlar kazanmıştır. 
40. Bu parçaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi, Osmanlı mutfak kültürünü temsil eden bir örnek olamaz? (2019)

A) Giceyle uyhuda mekteb hâcesinin gözine 
     Sahan böreği ile baklava gelir görünür 

B) Yahni ile turşî-i şalgam verir insâna ferah 
     Girde balık çorbası hem virdi zarîfâne ferah 

C) N’ola kılsam leb-i dildâr içün âh 
     Kanı âlemde bir bî-dûd helvâ 

D) Dün tabîbe derd-i dilden bir devâ sordum didi 
    Gam yemeden özge bu derdün devâsın bilmedüm

E) İderse ehl-i meclis n’ola ikrâm 
    Begayet pûhtedir yahni degül hâm 

Anadolu’da XVI. yüzyılda oluşmaya başlayan biyografi geleneğinin ilk ürünleri, Ali Şir Nevâi’nin Mecâlisü’n-Nefâis adlı eseri örnek alınarak yazılmıştır. 1538 yılında Sehî Bey’in kaleme aldığı; şairler hakkında bilgiler içeren Heşt Behişt adlı eseri bu türün Anadolu sahasındaki ilk örneğidir. 
41. Bu parçada sözü edilen edebî tür aşağıdakilerden hangisidir? (2019)

A) Mecmua          B) Tezkire         C) Surnâme          D) Mersiye            E) Menakıbnâme 

 

Eser Adı 

I. Divân-ı Hikmet
II. Muhakemetü’l Lugateyn
III. Atabetü'l Hakayık
IV. Dede Korkut Kitabı
V. Divânu Lugâti’t-Türk 

Eser Özelliği 

Ahmet Yesevi ve dervişleri tarafından öne çıkarılan bir türe ait şiirlerin toplandığı eser olarak bilinir.
Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan bu eser, Türkçe-Arapça sözlük niteliğindedir.
Birçok hikâyeden oluşan bu eser, Oğuzların sosyokültürel hayatını kurgusal bir anlatımla ele alır.
42. Yukarıdaki eser adları ile özellikleri eşleştirildiğinde hangi iki eser adı dışta kalır?  (2020)

A) I ve II             B) I ve IV          C) II ve III         D) III ve V          E) IV ve V 

Bâtıl isteyü hakdan ayrıldum 
Boynuz umdum kulakdan ayrıldum 

Ne yüküm bir nefes giderici var 
Ne biraz çekmeğine yarıcı var 

Ger tonuzlara olmaya buyruk 
Âh gitti kulağ ile kuyruk 

43. Bu beyitler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmıştır? (2020)

A) Harnâme                     B) Şikâyetnâme               C) Mantıku’t-Tayr      
D) İskendernâme             E) Sihâm-ı Kaza 

44. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen terimle uyuşmamaktadır?  (2020)

A) Bir kimseyi yermek amacıyla abartılı bir üslup kullanılarak yazılan şiirlere denir. (Hicviye) 

B) Dört dizeden oluşan bu nazım şekli yalnızca Türk edebiyatında görülür. (Tuyuğ) 

C) Ahenk sağlamak amacıyla bir gazelin her dizesine kısa bir dize eklenerek oluşturulan nazım şeklidir. (Müstezat) 

D) Hemen hemen her kasidede yer alan bu bölümde şairler kendilerini ve şiirlerini mübalağalı bir şekilde överler. (Fahriye) 

E) Her beytinin dizeleri kendi arasında kafiyeli olan bu nazım şekli, divan edebiyatının en uzun nazım şeklidir. (Murabba) 

----, Kanuni’ye sunduğu şiirlerle onun himayesini kazanmıştır. Padişahın ölümü üzerine edebiyatımızın en güzel mersiyelerinden birini yazmıştır. Şairler sultanı olarak tanınan şair, gazellerindeki güçlü ifade kudretiyle dikkati çeker. 

45. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2020)

A) Hayâlî         B) Taşlıcalı Yahyâ     C) Fuzûlî          D) Bâkî         E) Necâtî  





Divan şiirinde "hikemî tarz" ın kurucusu kabul edilen şair, sosyal ve siyasal huzursuzlukların yaşandığı XVII. yüzyılda yetişmiştir. Gerek döneminin gerekse kendi mizacının etkisiyle, hikmet ve darbımesel ağırlıklı şiirler yazmıştır. Şiirlerinde duygu, hayal ve kelime 
oyunlarından çok, tecrübeli bir devlet adamının sosyal eleştirileri ve yol gösterici öğütleri yer alır. 

46. Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? (2020)

A) Neşâtî       B) Şeyhülislam Yahyâ       C) Nef’î         D) Nâilî        E) Nâbî 

DİVAN EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULARI CEVAP ANAHATRI

         

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
E	E	A	D	A	C	D	B	C	C
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
B	E	A	E	C	D	E	D	A	E
21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
A	D	E	D	B	C	C	A	E	D
31	32	33	34	35	36	37	38	39	40
C	A	B	E	A	C	C	B	C	D
41	42	43	44	45	46
B	C	A	E	D	E